Jak pandemia zmieniła myślenie
o architekturze, problemach klimatycznych
i o nas samych?

Kilkanaście dni temu mieliśmy przyjemność uczestniczyć w konferencji online zorganizowanej przez 4 Design Days – coroczne, 4 dniowe targi zrzeszające wybitnych projektantów, architektów, największych inwestorów oraz wielu innych zainteresowanych światem designu, architektury i wyposażenia wnętrz. Ze względu na obecną pandemię, 4DD podjęło decyzję o przesunięciu terminu wydarzenia na okres maja. Mimo napotkanych przeciwności, organizatorzy przygotowali dla wszystkich zainteresowanych „4 Design Days Pre-Opening Online”- wirtualne spotkania z ponad 50 prelegentami, a my postanowiliśmy zrelacjonować dla Was jedno z nich.
Zapraszamy!

W omawianym spotkaniu uczestniczyli:

• Robert Majkut – CEO, Head of design Robert Majkut Design (prowadzący)
• Małgorzata Rygalik – projektantka, Studio Rygalik
• Rainer Mahlamäki – architekt, Lahdelma & Mahlamäki architects
• Ivan Blasi – architekt, Coordinator at Mies van der Rohe Award
• Robert Konieczny – architekt, KWK Promes
• Jürgen Mayer – architekt, J. MAYER H. und Partner

Architektura miast

Temat architektury w obliczu aktualnych wydarzeń na całym świecie to kwestia niezwykle istotna. Projektanci są ze sobą zgodni - współczesne budynki powinny być projektowane funkcjonalnie, ponadczasowo, trwale i elastycznie. W kontekście tego ostatniego aspektu nawiązał Rainer Mahlamäki, fiński architekt oraz profesor architektury współczesnej na uniwersytecie w Oulu - „W jaki sposób te wnętrza i budynki projektować tak, aby były elastyczne i aby mogły się dostosowywać do najróżniejszych przypadków i potrzeb”. Elastyczność została tu zinterpretowana dwojako. Z jednej strony mamy na myśli budynki biurowe, które pozwolą na zintegrowaną pracę ludzi, a w razie konieczności umożliwią odizolowanie się i zapewnienie prywatności. Drugą myślą jest kontekst użytkowania budynku – obecnie stadiony pełnią rolę szpitali, co powinno nakłonić nas do myślenia przyszłościowego z nastawieniem na sytuacje ekstraordynaryjne jak pandemia. Czy przy nowoczesnym projektowaniu powinniśmy już brać to pod uwagę?
Niemiecki architekt Jürgen Mayer, odnosząc się do architektury miast zaznaczył, iż aktualna sytuacja spowodowała problemy związane z mobilnością w Berlinie, a przez to stała się inicjatorem radykalnych zmian w modernizacji miasta pod kątem większej ilości ścieżek rowerowych. Zdaniem znanego i cenionego architekta Roberta Majkuta paradoksalne jest to, iż staramy się skondensować miasta, przy jednoczesnej potrzebie poczucia przestrzeni i zachowaniu terenów zielonych. Według architekta, małe przestrzenie nie współgrają z wymogami, jakie postawił nam czas.

Zmiany i postrzeganie nas samych

Drugim wątkiem pojawiającym się na spotkaniu były zmiany. Zmiany dotyczące naszego otoczenia, sposobu w jaki organizujemy sobie nasze życie, ale również zmiany zachodzące w nas samych.

„Ten kryzys nam przypomniał, że jesteśmy śmiertelnymi istotami”

- takie stwierdzenie padło ze strony projektantki, Małgorzaty Rygalik. Trudno z tym polemizować, patrząc na codzienne raporty pojawiające się w mediach w temacie Coronawirusa. Zdaniem Pani Małgorzaty, możliwym do zaimplementowania na stałe jest utrzymanie wysokiej higieniczności w budynkach, natomiast kwestia długofalowego zaakceptowania dystansu społecznego może stanowić problem. Obawą ze strony projektantki jest wzbudzanie poczucia niebezpieczeństwa, poprzez wspierające izolację rozwiązania projektowe. Z kolei Ivan Blasi zauważa zmiany zachodzące w handlu. 

Coraz więcej z nas decyduje się na zakupy w sieci z dostawą do domu, co z kolei może wpłynąć na kondycję galerii handlowych i osłabienie tworzenia się najprostszych relacji międzyludzkich. Projektant zwraca również uwagę na to, iż każdy z nas dostrzegł swoje życie na nowo, a zachowanie świadomości o zagrożeniach i bycie elastycznym pozwoli nam na dalsze czerpanie z dobrodziejstw tego świata. Pandemia to lekcja, która poddaje nas samych głębszej refleksji i uświadamia o zmianach koniecznych do wdrążenia. 

Problemy klimatyczne vs. pandemia Coronawirusa

Temat ten, jak zauważył architekt Robert Konieczny powraca do nas z roku na rok. Tym razem jednak przepleciony pandemią, która przejęła pozycję lidera w zakresie zdrowia i życia ludzkiego. Według Ivana Blasi nie należy oddzielać wyzwań klimatycznych od Coronawirusa, ponieważ wszystko wiąże się z tym, jak traktujemy naszą planetę.

„Udało nam się uzyskać świadomość społeczną, iż jesteśmy kruchym ekosystemem i dzięki tej świadomości jesteśmy w stanie współpracować”
- skomentował architekt. Projektantka Małgorzata Rygalik jest zdania, iż kryzys związany z pandemią dotknął nas osobiście w bardzo szybkim tempie, natomiast kwestia zagrożeń środowiskowych postępuje od wielu lat, będąc tematem dalekim i abstrakcyjnym. „Uważam, że powinniśmy potraktować ten kryzys jako próbę generalną przed kolejnymi kryzysami, które niewątpliwie na nas czekają” – dodaje projektantka. Analizując słowa projektantów, być może pandemia nauczy nas większej troski o środowisko i uświadomi nam zagrożenia, z jakimi przyjdzie jeszcze nam się zmierzyć. Tymczasem pamiętajmy, że w obecnej chwili praca zdalna to zdrowie dla nas i dla naszej planety. 

Materiał został opracowany na podstawie wydarzenia online, organizowanego przez 4 Design Days.
 

Transmisja z wydarzenia dostępna poniżej: